Dringend verlenging 6% btw-maatregel noodzakelijk in functie van betaalbaar wonen én vrijwaren open ruimte

Eind 2023 loopt de succesvolle maatregel af. De maatregel niet verlengen zal nadelig zijn voor heel wat gezinnen en voor het vrijwaren van de open ruimte in België. De vastgoedsector in het algemeen en buurtontwikkelaar Matexi in het bijzonder ijveren dan ook voor een definitieve verlenging van de maatregel om een betaalbare en duurzame bouwshift te realiseren.

Fiscale duw in de rug bij aankoop energiezuinige nieuwbouwwoning

Op 1 januari 2021 breidde de federale regering het verlaagde btw-tarief van 6% voor sloop en hernieuwbouw uit naar het volledige Belgische grondgebied. De maatregel geeft burgers een belangrijke fiscale duw in de rug bij de aankoop van een energiezuinige nieuwbouwwoning. Voor gezinnen is die energie-efficiëntie sinds de energiecrisis nog crucialer geworden bij de aankoop een woning.

De doeltreffendheid van de maatregel blijkt alvast uit eigen cijfers van Matexi. De verkoop van hernieuwbouw steeg sinds 2021 met zo'n 40%, terwijl de verkoop van woningen die niet onder de maatregel vallen, licht daalde. “Deze cijfers tonen dat consumenten de btw verlaging wel degelijk concreet voelen in hun portemonnee, zeker in tijden van gestegen rentevoeten, bouwkosten en inflatie. Gezinnen staan voor de uitdaging om bestaande woningen energiezuinig te renoveren. Afbraak en hernieuwbouw is een verregaande vorm van renovatie met een veel betere energie-efficiëntie als voordeel. We mogen mensen die bewust kiezen voor de zeer duurzame sloop en hernieuwbouw niet de dupe laten worden van de afschaffing van de btw-verlaging”, aldus Kristoff De Winne, Acquisition & Development Director van Matexi.

Klimaat en open ruimte

Binnen de aanpak van de klimaatcrisis zorgt de maatregel voor een snellere verduurzaming van het verouderde energieverslindende woonbestand in België. Zo helpt de btw-verlaging alle woningen tegen 2050 energiezuinig te maken.

Tot slot maakt de maatregel mogelijk dat open ruimte gevrijwaard blijft, ondanks de stijgende nood aan woningen omwille van de bevolkingsgroei en de gezinsverdunning. Bijkomende woningen worden immers zo veel als mogelijk in stads- en dorpskernen gerealiseerd, bv. op verlaten sites van scholen, magazijnen of fabrieken.

Win-win voor alle betrokkenen

Een eerder uitgevoerde studie door de KU Leuven[1] concludeerde al dat een veralgemeende btw van 6% voor sloop en hernieuwbouw zal zorgen voor een stijging van het aantal heropgebouwde woningen met 35%, en voor een budgettaire surplus voor de staat van 154 miljoen euro. De btw-verlaging is dus bijzonder effectief om afbraak en hernieuwbouw te stimuleren. Andere studies tonen aan dat de maatregel zorgt voor een verdichting van de woningvoorraad.[2]

“De keuze lijkt altijd: of renovatie of (her)nieuwbouw. Maar het is een én-én verhaal. Soms is het duurzamer en kostenefficiënter om een gebouw te renoveren, maar in bepaalde gevallen is een pand zo verouderd en beschadigd dat de kosten voor renovatie niet gerechtvaardigd zijn. Bovendien is een gerenoveerd gebouw op lange termijn zelden even energiezuinig als een nieuw heropgebouwd gebouw. Gezien de meerjarige doorlooptijd van reconversieprojecten is een afschaffing van de btw-verlaging nefast. Het zal ook veel verwarring bij consumenten zaaien. Een verlenging draagt bij aan het betaalbaar maken van stedelijk wonen, verdichting en energie-efficiënte stadsvernieuwing. Dankzij de maatregel wordt ook de tewerkstelling in de sector gegarandeerd.”, aldus Kristoff De Winne.

[1] Goeyvaert, G. (2020) (KUL). De budgettaire impact van de btw-verlaging van 21% naar 6% voor sloop en heropbouw.

[2] Loris, I. (2017) (UGent). Ruimtelijke transformaties in verstedelijkte gebieden gedurende de afgelopen 50 jaar.