De energieprijzen zijn ook sneller gestegen dan de algemene inflatie, waardoor ze een groter deel innemen van de totale woon- en huishouduitgaven. Banken nemen dit aspect inmiddels ook mee in de toekenning van hypothecaire kredieten waarbij bijvoorbeeld kortingen worden toegekend wanneer het een energiezuinige woning betreft.
Uiteraard heeft ook het beleid een invloed – zo mag in Vlaanderen sinds 2021 een aardgasdistributiebeheerder geen aardgasaansluiting meer voorzien bij nieuwe grote verkavelingen, appartementsgebouwen, of groepswoningbouwprojecten waarvan de omgevingsvergunning voor stedenbouwkundige handelingen is aangevraagd vanaf 1 januari 2021.
Ongelijke btw-tarieven blijven
In het federale regeerakkoord mag dan sprake zijn van 6% btw op een warmtepomp, de btw-tarieven blijven echter verwarrend. Roel Helgers: “Gezinnen die een nieuwbouwwoning kopen via een vastgoedontwikkelaar - die bijvoorbeeld een verlaten industriële site in de stad saneert en transformeert tot woningen - betalen alsnog 21% btw op de warmtepomp omdat die is inbegrepen in de aankoopprijs van de woning. Hetzelfde tarief voor alle gezinnen zou helpen om duurzaam wonen voor iedereen betaalbaar te houden.”
Verwachting naar de toekomst
Sinds begin 2025 werd een aardgasaansluiting algemeen verboden bij nieuwbouw, zowel voor woongebouwen als bij niet-residentiële gebouwen in Vlaanderen. We verwachten ook dat het btw-tarief van 6% op warmtepompen een gunstig effect kan hebben op de transitie naar duurzamere verwarming van ons woonbestand. Tegelijk moet worden benadrukt dat warmtepompen slechts één deel van de oplossing zijn. “De goedkoopste en duurzaamste energie blijft deze die men niet verbruikt. In dat opzicht blijven hoogwaardige isolatie en het vermijden van koudebruggen cruciaal om een gunstig e-peil te behalen. Dit lijkt misschien een kanttekening, maar het verschil tussen de energiekosten bij een woning met label A - gangbaar voor nieuwbouw - en label C, kan al snel oplopen tot enkele honderden euro’s per maand”, vult Roel Helgers aan.
Methodologie
De Nieuwbouwbarometer vergeleek de vermelding van verschillende verwarmingstypes bij online zoekertjes van nieuwbouwwoningen in België tussen 2017 en 2024. Per jaar werd het aandeel berekend van vier algemene categorieën: fossiele brandstoffen (aardgas, steenkool, hout, mazout), warmtepompen (geothermie, lucht-water, lucht-lucht), zonne-energie en elektrisch (andere).
Over de Nieuwbouwbarometer
De Nieuwbouwbarometer verzamelt op objectieve wijze open data van de overheid, andere online bronnen en van online vastgoedaanbiedingen. Dat resulteert in een substantieel en representatief staal van de hele Belgische nieuwbouwmarkt. De academische en onafhankelijk gevalideerde analysemethode laat toe om nauwkeuriger de werkelijke prijsevoluties voor nieuwbouwhuizen en -appartementen op te volgen, rekening houdend met veranderingen in karakteristieken van panden door de tijd.
De Nieuwbouwbarometer volgt de prijsevoluties (excl. btw) voor een gemiddeld Belgisch huis, zijnde een halfopen bebouwing van 160m2 met drie slaapkamers, badkamer en tuin. In het segment van appartementen gaat dit om een appartement van 95m2 met twee slaapkamers en badkamer.
De Nieuwbouwbarometer baseert zijn berekeningen op huidige vraagprijzen voor het recent beschikbare nieuwbouwaanbod. Zo kan de Nieuwbouwbarometer de vinger aan de pols houden van de actuele situatie en evoluties meteen in kaart brengen als early indicator.
