Is jouw (toekomstige) woning aangesloten op een warmtenet? Dan is een individueel verwarmingssysteem niet meer nodig. Maar hoe werkt dat dan precies? Wat is een warmtenet? Wat zijn de voordelen en nadelen van een warmtenet? In dit artikel nemen we je stap voor stap mee in de wereld van het warmtenet.
Een warmtenet is een netwerk van ondergrondse leidingen die warm water transporteren naar woningen en gebouwen. Dit warme water komt van duurzame bronnen, zoals restwarmte van industrie, geothermie (aardwarmte), lucht of biomassa. Het warmtenet levert warmte voor je verwarming en voor warm water in huis.
Warmtenetten zijn niet nieuw, integendeel! Al meer dan een eeuw geleden werden de eerste aangelegd. In 1882 beet New York de spits af met een eerste warmtenet: een toen revolutionaire stadsverwarming met stoom. In sommige Duitse steden werden in de eerste helft van vorige eeuw warmtenetten aangelegd. Ook in Kopenhagen, Praag, Warschau, Stockholm en Helsinki verwarmen mensen hun huizen al decennialang met warmte uit warmtenetten.
En ook in België komen er steeds meer warmtenetten bij op kleine en grotere schaal. Momenteel zijn er zo’n honderdtal warmtenetten.
Bij een traditionele verwarming heb je een eigen ketel die gas, stookolie of elektriciteit gebruikt om warmte op te wekken. Bij een warmtenet wordt de warmte centraal opgewekt en krijgt elke woning warmte geleverd, net zoals er elektriciteit wordt geleverd. De restwarmte van een bedrijf kan bijvoorbeeld de woningen van een bepaalde buurt verwarmen, maar net zo goed kan er een collectief geothermisch warmtenet (in de bodem) gebouwd worden om een buurt van warmte te voorzien.
Je kan een warmtenet het best vergelijken met een centrale verwarmingsinstallatie, maar dan voor een hele buurt of zelfs een hele stad.
Een warmtenet betekent een duurzame verwarming voor je woning. Omdat de warmte vaak afkomstig is van hernieuwbare bronnen, draag je bij aan een lagere CO₂-uitstoot. Het is een perfect alternatief voor aardgas en andere fossiele brandstoffen.
Met een warmtenet ben je minder afhankelijk van schommelende energieprijzen. De tarieven voor warmte zijn vaak stabieler dan die voor gas of elektriciteit. Dit kan op de lange termijn zorgen voor lagere energiekosten.
Geen gedoe meer met het onderhoud of de vervanging van een cv-ketel. Bij een warmtenet krijg je de warmte rechtstreeks geleverd, dus je hebt geen eigen ketel nodig. Uiteraard regel je zelf de gewenste temperatuur met een thermostaat in je woning. Bovendien hoef je je niet langer zorgen te maken over de meest gunstige energieleverancier.
Omdat je je huis verwarmt zonder cv-ketel, komt er ruimte vrij in je berging, kelder, zolder of garage. En wie heeft er nu geen baat bij extra opslagruimte?
De aansluiting op een warmtenet brengt een flinke investering met zich mee. De exacte prijs hangt af van de schaal van het warmtenet: hoe meer woningen en gebouwen erop aangesloten worden, hoe lager de prijs per aansluiting wordt. Bij Matexi ben je bij je woningaankoop zeker van de prijs, inclusief de aansluiting op het warmtenet.
Bij een warmtenet ben je afhankelijk van één gemeenschappelijke warmteleverancier. Dit kan ook een voordeel zijn, want je hoeft je niet langer bezig te houden met het vergelijken van – vaak ontransparante - energieprijzen. Doordat Matexi werkt met een ESCO - Energy Service Company - zorgen we ervoor dat de kost voor de bewoners nooit hoger wordt dan een verwarmingsinstallatie met een individueel energiecontract. Dit financieel voordeel noemen we het ‘niet-meer-dan-anders-principe’.
Hoewel de tarieven vaak stabiel zijn, kunnen prijsstijgingen voorkomen. Ook hier bewaakt de ESCO - Energy Service Company - het ‘niet-meer-dan-anders-principe’.
Sommige warmtenetten bieden geen koelmogelijkheid in de zomer. Je bent afhankelijk van het type warmtenet in jouw buurt. Dat betekent dat je op dat vlak iets minder flexibiliteit hebt in het combineren van systemen.
Bij de warmtenetten die we in Matexi buurten voorzien, opteren we voor de meest aangewezen warmtenet-installatie op de betreffende locatie. Vaak werken we met energie uit de bodem (warmte en koude), wat ervoor zorgt dat er wél (passieve) koeling mogelijk is in de zomer.
In België zijn er momenteel een honderdtal warmtenetten. Heel wat steden en gemeenten maken werk van een eigen plan rond warmtezonering. Op zo’n plan staat welke buurten er van warmtenetten voorzien worden en op welke termijn. Bij VREG kan je een overzichtskaart bekijken van alle warmtenetten in Vlaanderen.
Vooral buurten met dichte bebouwing maken kans om ooit op een warmtenet te kunnen aansluiten. Afgelegen woningen zullen dat door de lange afstand tot centrale warmtebronnen nooit kunnen.
Vooraleer je een woning op het warmtenet aansluit, is het zinvol om ze toekomstgericht te maken. Grondig isoleren en een verwarming op lage temperatuur zoals ventilo-convectoren, vloerverwarming of muurverwarming zijn een must.
In Vlaanderen kan je een premie aanvragen wanneer je een bestaande woning of gebouw aansluit op het warmtenet (niet van toepassing voor nieuwbouw).
Het antwoord op deze vraag hangt af van je situatie. Woon je in een gebied waar een warmtenet beschikbaar is en vind je duurzame energie belangrijk? Dan is een warmtenet een uitstekende keuze. Het biedt comfort, gemoedsrust, lagere onderhoudskosten en een milieuvriendelijke oplossing.
Woon je in een regio zonder warmtenet? Ook dan kan je kiezen voor duurzaam verwarmen met een eigen, individuele warmtepomp.
Vast staat dat nieuwbouwwoningen in Vlaanderen sinds januari 2025 niet meer mogen aangesloten worden op het aardgasnet en dat we steeds verder evolueren naar duurzame, toekomstgerichte oplossingen. Warmtenetten zijn dan een logische keuze.
Een warmtenet is een innovatieve en duurzame manier om je woning te verwarmen. Het biedt comfort, lagere onderhoudskosten en is een milieuvriendelijke oplossing. Toch zijn er ook nadelen, zoals de afhankelijkheid van één leverancier en de voorlopig nog beperkte beschikbaarheid in België. Matexi is als buurtontwikkelaar alvast voortrekker en voorziet in heel wat buurten een collectief warmtenet waar elke bewoner van meegeniet.
